Aktualności

Głównym punktem obchodów będzie uroczyste odsłonięcie muralu oraz tablicy pamiątkowej poświęconej majorowi Marianowi Bernaciakowi „Orlikowi” oraz żołnierzom oddziału powstańczego I/15 Pułku Piechoty „Wilków” Armii Krajowej i placówki nr 44 AK w Sobieszynie, którzy 31 maja 1944 roku zlikwidowali niemiecką szkołę Hitlerjugend mieszczącą się w czasie okupacji niemieckiej w budynkach obecnego Zespołu Szkół im. Kajetana hr. Kickiego w Sobieszynie. Wydarzenie to miało nie tylko znaczenie militarne, ale również symboliczne dla lokalnej społeczności, będąc wyrazem odwagi, determinacji i walki o wolność.

Uroczystość odsłonięcia tablicy oraz muralu odbędzie się 30 maja 2025 r. o godzinie 9:30 na terenie internatu Zespołu Szkół im. Kajetana hr. Kickiego w Sobieszynie. Lokalizacja nie jest przypadkowa – to miejsce, gdzie dziś kształci się nowe pokolenie młodzieży mundurowej, wychowywanej w duchu patriotyzmu, odpowiedzialności i służby dla Ojczyzny. Mural oraz tablica pamiątkowa stanowić będą trwały symbol pamięci o bohaterach walczących o wolną Polskę.

W ramach obchodów przygotowano również prelekcję pt. Działalność niepodległościowa majora Mariana Bernaciaka ps. „Orlik’”, która odbędzie się tego samego dnia w Kino Renesans w Rykach. Wykład wygłosi dr Krystian Pielacha – historyk i autor książki Do ostatniej kropli krwi. Major Marian Bernaciak „Orlik” 1917–1946, uznany specjalista w zakresie historii ruchu oporu na Lubelszczyźnie, w szczególności oddziałów dowodzonych przez „Orlika”. W wydarzeniu weźmie udział ponad 250 uczniów klas mundurowych z powiatu ryckiego oraz zaproszeni goście.

Dodatkowym elementem obchodów będzie koncert patriotyczny, który odbędzie się po prelekcji, podkreślając znaczenie pamięci historycznej i wartości, jakie przez wieki kształtowały tożsamość narodową Polaków.

Mural, który powstanie na ścianie budynku internatu w Sobieszynie, będzie nie tylko dziełem artystycznym, ale przede wszystkim formą przekazu społecznego, mającą na celu popularyzację postaci majora Mariana Bernaciaka oraz upowszechnienie uniwersalnych wartości takich jak: patriotyzm, odwaga i lojalność. Częścią muralu będzie również cytat pochodzący z „X przykazań, które każdy Polak wiedzieć powinien”, nawiązujący do przedwojennego kodeksu postaw obywatelskich.

Organizatorzy, mając na uwadze wartość historyczną i wychowawczą przedsięwzięcia, pragną nie tylko oddać hołd żołnierzom II konspiracji, ale również zainteresować młodzież i lokalną społeczność historią regionu, heroizmem jego mieszkańców oraz niepodległościową działalnością partyzancką. Wydarzenie wpisuje się w szersze obchody upamiętniające największą bitwę partyzancką na Lubelszczyźnie – bitwę w Lesie Stockim z 24 maja 1945 roku, w której zgrupowanie „Orlika” stoczyło walkę z przeważającymi siłami NKWD, UB i MO.

Biuro Przystanków Historia, Starostwo Powiatowe w Rykach oraz partnerzy wydarzenia serdecznie zapraszają do udziału w obchodach wszystkich mieszkańców powiatu ryckiego, uczniów szkół mundurowych oraz wszystkich zainteresowanych historią walk niepodległościowych na Lubelszczyźnie. Projekt organizowany jest przy wsparciu Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN oraz Biura Wydarzeń Kulturalnych IPN.  

Biuro Przystanków Historia w Instytucie Pamięci Narodowej to jednostka zajmująca się edukacją i popularyzacją historii Polski, ze szczególnym uwzględnieniem historii najnowszej. Poprzez organizację wydarzeń edukacyjnych w kraju i za granicą przybliża najważniejsze wydarzenia i postaci z dziejów walki o niepodległość.

Drodzy Mieszkańcy Powiatu Ryckiego,

Serdecznie zapraszamy do wspólnego przeżywania wyjątkowego wydarzenia, które odbędzie się 30 maja w ZS im. Kajetana hr. Kickiego w Sobieszynie. Poprzez odsłonięcie muralu i pamiątkowej tablicy na elewacji szkoły, upamiętnimy Majora Mariana Bernaciaka „Orlika” oraz jego żołnierzy – ludzi, którzy w najtrudniejszych czasach pokazali, czym są odwaga, wierność i poświęcenie dla Ojczyzny. Ich działania, podejmowane tu – na naszej ziemi – były nie tylko wojskowymi operacjami, ale też wyrazem wiary w wolność i godność człowieka. Dziś naszym obowiązkiem jest pielęgnować tę pamięć i przekazywać ją kolejnym pokoleniom. Cieszymy się, że te uroczystości odbędą się właśnie w ZS im Kajetana hr. Kickiego w Sobieszynie. To symboliczne, że w tych samych murach, gdzie kiedyś rozgrywały się dramatyczne wydarzenia, dziś wychowujemy ludzi, którzy w przyszłości będą dbać o bezpieczeństwo i dobro wspólne.

Upamiętnienie tych ważnych historycznych wydarzeń nie byłoby możliwe bez zaangażowania przedstawicieli Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Oddział w Rykach. Ich wieloletnia troska o pamięć o „Orliku”, serce wkładane w upowszechnianie historii lokalnego podziemia i to, że od lat są strażnikami naszej wspólnej tożsamości sprawiają, iż ta pamięć trwa i ma swoje miejsce w sercach mieszkańców naszego powiatu.

Wierzymy, że ta inicjatywa ma wielką wartość – nie tylko historyczną, ale i społeczną. To okazja by pochylić nad przeszłością i zastanowić się, jak budować przyszłość w oparciu o najlepsze wzorce. Dlatego gorąco zachęcamy wszystkich mieszkańców naszego powiatu do wzięcia udziału w tym wydarzeniu.