Aktualności

Miejsce upamiętnienia nie jest przypadkowe – to właśnie w Sobieszynie, 31 maja 1944 roku, oddział „Orlika” przeprowadził jedną z najodważniejszych akcji zbrojnych przeciwko niemieckim okupantom, likwidując szkołę Hitlerjugend, funkcjonującą w budynkach obecnej szkoły.

W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, władz parlamentarnych i samorządowych, duchowieństwa, Wojska Polskiego, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koło w Rykach, młodzież szkolna oraz Rodzina mjr. Mariana Bernaciaka.

Uroczystość rozpoczęła się wprowadzeniem pododdziału honorowego wystawionego przez dowódcę 22 Dęblińskiego Batalionu Lekkiej Piechoty Wojsk Obrony Terytorialnej imienia majora Mariana Bernaciaka „Orlika” pod dowództwem porucznika Kamila Tylusa i odśpiewaniem hymnu narodowego.

Następnie Ułan Tomasz Stolarczyk złożył meldunek przez przed Dowódcą Ułańskiej Straży Tradycji i Wiary, księdzem porucznikiem Dariuszem Cabajem, proboszczem parafii pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bobrownikach. Ten symboliczny gest był wyrazem duchowej obecności Majora Mariana Bernaciaka „Orlika” wśród zebranych .

W trakcie części oficjalnej głos zabrał dr Marcin Zarzecki, Zastępca Dyrektora Biura Przystanków Historia IPN, który w swoim wystąpieniu odczytał list prof. dr hab. Karola Polejowskiego, Zastępcy Prezesa IPN – podkreślił znaczenie żywej pamięci historycznej. W jego słowach wybrzmiał głęboki apel do młodego pokolenia:

„Nie budujemy pomników martwej historii – tworzymy miejsca żywej obecności. Ten mural to forma oporu przeciwko banalizacji pamięci. Przeciwko nowym formom amnezji narodowej. To apel do młodego pokolenia: poznajcie swoich bohaterów. Nie z memów, nie z podręczników okrojonych kompromisem, ale z prawdziwej opowieści o ludziach, którzy kochali Polskę bardziej niż własne życie. Niech ten mural stanie się miejscem pielgrzymek pamięci. A jeśli ktoś zapyta: czy to wszystko nie jest już przeszłością? – odpowiadam: nie ma przeszłości, która nie byłaby fundamentem teraźniejszości. Wolność słowa, godność munduru, prawo do prawdy – są możliwe dzięki tym, którzy w lasach i na straconych posterunkach walczyli z dwoma totalitaryzmami.”

Słowa te wyznaczyły ton całej uroczystości – pełnej zadumy, szacunku i patriotycznego uniesienia.

Głos zabrał również Starosta Rycki, pan Dariusz Szczygielski, który przypomniał rolę lokalnej społeczności w pielęgnowaniu pamięci o „Orliku” i jego żołnierzach, podkreślając, że młodzież z powiatu ryckiego wyrasta w cieniu historii pełnej bohaterstwa, ale także odpowiedzialności za prawdę: "Dziś to od Was zależy, czy pamięć o tych, którzy oddali życie za Ojczyznę, przetrwa. To Wy kształtujecie przyszłość Polski – nie tylko poprzez wybory życiowe, ale także przez to, jakie wartości nosicie w sercach. Dziedzictwo „Orlika” to nie przeszłość zamknięta w podręcznikach historii. To żywe zobowiązanie – by być odważnym, uczciwym, wiernym swoim przekonaniom i gotowym służyć wspólnemu dobru” – zwrócił się do uczniów.

Kulminacyjnym momentem było odsłonięcie muralu i tablicy pamiątkowej, którego dokonali wspólnie przedstawiciele IPN, władz samorządowych i rodziny mjr. Bernaciaka. Mural, autorstwa artystów współpracujących z IPN, przedstawia postać „Orlika” na tle symboliki narodowej.

Wydarzenie zakończyła modlitwa i poświęcenie muralu przez Ks. Kanonika Stanisława Chodźko, Proboszcza Parafii pod wezwaniem Najświętszego Zbawiciela w Rykach, dziekana dekanatu Ryckiego; Ks. mgr. Marka Śliwę, proboszcza parafii pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Sobieszynie oraz Ks. porucznika Dariusza Cabaja proboszcza parafii pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bobrownikach.

Delegacje instytucji państwowych, samorządowych, organizacji społecznych oraz rodziny złożyły wieńce i wiązanki kwiatów pod tablicą upamiętniającą mjr. Mariana Bernaciaka „Orlika” i jego żołnierzy, oddając hołd ich niezłomnej walce o wolność Ojczyzny.

Dalsza części uroczystości odbyła się w Kinie Renesans w Rykach, dzięki uprzejmości Burmistrza Ryk Pana Jarosława Żaczka oraz Dyrektor Centrum Kultury i Sportu w Rykach Pani Donaty Łukasiak. Zgromadzeni goście, oraz młodzież ze szkół ponadpodstawowych z Powiatu Ryckiego a także ze szkół podstawowych z Ryk, mieli niepowtarzalną okazję zapoznać się z historią życia i działalności Majora Mariana Bernaciaka „Orlika”, dzięki prelekcji dr Krystiana Pielachy pt. ”Działalność niepodległościowa Majora Mariana Bernaciaka „Orlika” w latach 1939 -1946”. Wydarzenie zwieńczył koncert rapera Tadeusza „Tadka” Polkowskiego, znanego z utworów o tematyce historycznej i patriotycznej, którego twórczość może zainspirować młodzież do poznawania dziejów ojczyzny i budowania własnej tożsamości poprzez emocje i nowoczesne formy przekazu.

Całość wydarzenia odbyła się w podniosłej atmosferze, łączącej dumę z lokalnej historii z głęboką refleksją nad ceną wolności. W Sobieszynie powstało ważne miejsce pamięci – nie tylko mural i tablica, ale również symbol ciągłości pokoleń i wspólnej odpowiedzialności za pamięć.